📡 Xu hướng nổi bật cần theo dõi: Tháng 5/2025

Tác giả: Mike Loukides – ngày 6 tháng 5 năm 2025
Chủ đề: AI, Hạ tầng, Web và nhiều lĩnh vực khác

🤖 Artificial Intelligence (Trí tuệ nhân tạo)

• Model Context Protocol (MCP) của Anthropic nhận được nhiều sự chú ý khi chuẩn hóa cách các mô hình giao tiếp với công cụ, giúp việc xây dựng intelligent agents dễ dàng hơn.
• Google giới thiệu Agent2Agent (A2A) – mở rộng MCP bằng các tính năng như bảo mật, agent cards (thẻ mô tả năng lực của agent), và nhiều hơn nữa. A2A là đối thủ hay bổ sung MCP? Có thể nó là lớp tiếp theo trong ngăn xếp giao thức cho các ứng dụng agentic.
• Claude Code là tiên phong trong agentic coding – vượt khỏi giai đoạn copy/paste và comment completion như GitHub Copilot.
  → Hiện đã có đối thủ: OpenAI’s terminal-based Codex và Google Firebase Studio IDE.
  → Dù vậy, chính điều này ngầm khẳng định vị thế dẫn đầu của Anthropic.

Các cập nhật nổi bật:

• OpenAI ra mắt model tạo video mới: gpt-image-1 thông qua API.
• TerraMind – mô hình generative AI mô phỏng Trái Đất do ESA và IBM tạo ra, có thể dự báo khí hậu, có trên Hugging Face.
• WhaleSpotter – camera AI nhận diện nhiệt, giúp tàu tránh va chạm với cá voi bằng cách phát hiện luồng khí nóng từ lỗ phun.
• Google phát hành Gemini 2.5 Flash – mô hình suy luận lai (hybrid reasoning model), cho phép cấu hình “thinking budget” để kiểm soát chi phí xử lý.
• MCP Run Python: server MCP từ Pydantic để chạy code Python do LLM sinh ra trong môi trường sandbox.
• OpenAI giới thiệu models o3 và o4-mini, thay thế cho o1 và o3-mini.
• Một mô hình AI về hàng hải cho thấy giải thích lý do quyết định giúp tăng độ tin cậy và giảm sai sót con người.
• OpenAI ra mắt GPT-4.1, có cả bản mini và nano với cửa sổ đầu vào lên đến 1 triệu tokens. GPT-4 và GPT-4.5 sẽ bị ngừng.
• DeepMind công bố bài báo đầu tiên có đột phá trong phòng chống prompt injection – sau hơn 2 năm tồn tại lỗ hổng này.
• ChatGPT giờ có thể tham chiếu toàn bộ lịch sử trò chuyện (memory mở rộng).
• MCP có tiềm năng trở thành nền tảng cho thế hệ công nghệ AI kế tiếp, nhưng cần lưu ý lỗ hổng bảo mật – tương tự SQL injection. A2A cũng không miễn nhiễm.
• Anthropic ra mắt gói Max Plan ($100 hoặc $200/tháng) cho người dùng Claude – tăng giới hạn sử dụng gấp 5 đến 20 lần Pro.
• DeepCoder, mô hình 14B tập trung vào coding, được công bố với hiệu năng tương đương o3-mini. Mã nguồn và dữ liệu huấn luyện mở.
• Hai bài nghiên cứu của Anthropic hé lộ cách agents “tư duy”. Google (Blaise Agüera y Arcas & James Manyika) thì phản biện cách con người nghĩ về tư duy.
• A2A của Google hỗ trợ: giao tiếp giữa agents, khám phá agent, và quản lý nhiệm vụ không đồng bộ. Được coi là bổ sung cho MCP.
• MCP đang gây bão, với nhiều danh sách MCP servers như: mcpservers.org, GitHub repo awesome-mcp-servers, danh sách Glama, marketplace của Cline…
• OpenAI thêm watermark vào hình ảnh sinh ra từ model ảnh (có thể do phản ứng từ filter “Studio Ghibli”). Người dùng trả phí có thể lưu ảnh không watermark.
• Meta phát hành Llama 4 herd – dòng mô hình open mixture-of-experts.
  → Scout và Maverick có 17B active params, 16 & 128 experts.
  → Behemoth là mô hình teacher 288B dùng để huấn luyện các model khác.
• Tin bất ngờ: OpenAI đang chuẩn bị phát hành model open source (chưa phát hành nhưng đã mời phản hồi).
• Gemini 2.5 đã mở cho người dùng miễn phí – nhưng có giới hạn tính năng.
• Một AI có thể làm bên thứ ba đáng tin cậy? Có thể. Vì mô hình có thể bị xóa – không lưu thông tin sau phán đoán.
• Google phát hành Gemma 3 open models: hỗ trợ function calling, context 128K, đào tạo aware quantization giúp chạy tốt trên máy yếu (ngay cả laptop không có GPU).

💻 Programming (Lập trình)

• Code review là chuẩn, vậy có nên review data không? Trong thời đại AI, ta cần chắc rằng dữ liệu đầu vào cũng đáng tin.
• Claude Code cho phép tinh chỉnh “thinking budget” bằng prompt như “think hard”, “ultrathink”.
• Kelsey Hightower cho rằng Nix có thể là đối tác tốt với Docker – dùng Nix trong Dockerfile giúp build tái lập và hiệu quả hơn.
• OpenAI Codex là coding agent chạy trong terminal, giống Claude Code nhưng có giấy phép mã nguồn mở.
• kro project – Kubernetes Resource Orchestrator: giúp tổ chức tài nguyên Kubernetes độc lập với nhà cung cấp.
• Python có gói mới tên tariff để đánh thuế import – 50% cho NumPy, 200% cho pandas (nói vui như chính sách thuế thật).
• Firebase Studio là IDE tích hợp AI để lập trình full-stack, tích hợp sẵn Git, GitHub và Google Cloud.
• OpenAI yêu cầu xác minh tổ chức để truy cập các model mới – bao gồm cả cá nhân (phải cung cấp ID chính phủ, chấp nhận hơn 200 quốc gia).
• Alexa+ mới của Amazon dùng generative AI, đang tuyển lập trình viên thử nghiệm SDK mới.
• Dù Rust còn nhỏ trong Linux kernel nhưng memory safety đang tạo khác biệt.
• NVIDIA thêm hỗ trợ native Python vào CUDA.
• CUDA tương lai sẽ cho phép coi nhiều GPU như 1 GPU ảo lớn – chưa rõ ngày phát hành.
• Microsoft công bố paper về việc cho LLM truy cập vào Python debugger – tương lai của debugging agentic.
• Chạy server ngay trong browser với Wasm – không phù hợp production nhưng lý tưởng cho phát triển và debugging.
• Rust chính thức có spec ngôn ngữ – được Ferrous Systems tài trợ. (Ngạc nhiên là trước đó chưa có!).

🔐 Security (Bảo mật)

• Policy Puppetry – kỹ thuật prompt injection mới nhắm vào mọi LLM lớn. Prompt được ngụy trang như policy file khiến LLM phải “tuân lệnh”.
• Windows Recall quay lại (channel preview): giờ không bật mặc định, có thể gỡ cài đặt, không yêu cầu kết nối mạng – nhưng vẫn gây tranh cãi.
• Chương trình CVE của MITRE suýt bị ngừng tài trợ – đã được gia hạn thêm 11 tháng. Đây là hệ thống thiết yếu để thông tin về lỗ hổng bảo mật.
• Gmail hỗ trợ e2e encryption – nhưng vẫn gây tranh cãi về việc có “thực sự” end-to-end không. Người nhận không dùng Gmail phải dùng phiên bản đặc biệt để đọc.
• OpenPubkey SSH giúp tích hợp SSH vào single sign-on: chèn SSH key vào OpenID Connect tokens, tự động sinh keypair khi đăng nhập.

🖥️ Infrastructure (Hạ tầng)

• Microsoft phát triển công cụ tự động sửa lỗi boot Windows 11 – hữu ích với sự cố như lần update CrowdStrike năm ngoái.

🌐 Web

• OpenAI có thể đang phát triển mạng xã hội cạnh tranh Twitter – tích hợp với ChatGPT.
• xkcd tung ra trò đùa Cá tháng Tư về push notifications – một kiệt tác muộn.
• Mozilla hướng đến Thundermail Pro – dịch vụ email đầy đủ, cạnh tranh Gmail, tích hợp lịch và AI viết thư.

⚛️ Quantum Computing (Tính toán lượng tử)

• Gửi quantum messages qua hạ tầng viễn thông thương mại – không dùng cooling hay thiết bị đặc biệt.
• Công ty Úc tạo ra thiết bị định vị dựa trên từ trường Trái Đất bằng quantum sensors – không bị hack hoặc mất tín hiệu như GPS.
• Phasecraft tối ưu thuật toán mô phỏng lượng tử – có thể giúp mô phỏng phản ứng hóa học, vật liệu mới.

🤖 Robotics (Robot)

• Hugging Face mua lại Pollen Robotics, chuẩn bị bán robot – đầu tiên là Reachy 2, humanoid robot được lập trình bằng mô hình LeRobot.
• RoboBee – robot bay tí hon (dài ~2.5cm), có thể đậu an toàn trên lá cây.